Het is weer zo’n dag. Niets lukt. Je zit klaar om aan je creatieve werk te beginnen, maar het wil niet. Je rommelt wat in de ruimte, gooit het weer weg. Je kijkt eindeloos TikTok-video’s, op zoek naar een vonkje inspiratie, maar eigenlijk voel je je daardoor alleen maar slechter. Je twijfelt aan jezelf. Kan ik dit wel? Ben ik wel goed genoeg?
Hopeloos.
Pak op zo’n dag deze column erbij en bedenk de volgende vijf dingen:
- Iedereen, zelfs de meest beroemde schrijvers, architecten, muzikanten en ondernemers die ik voor Jonge Jaren sprak, heeft hier last van.
- Het is niet erg om slecht werk te maken. Als je doorzet, komt er vanzelf iets moois. Eén mooie zin op tien slechte pagina’s is een uitstekend resultaat.
- “Het maakt niet uit hoe klein het is, maar maak elke dag iets”, zei Arie Boomsma me. Als een schrijver elke dag één pagina schrijft, heeft ze aan het einde van het jaar een eerste manuscript.
- Als je jong bent, ben je nog niet zo goed als je grote voorbeelden. Maar jij hebt als ‘jonge hond’ iets wat zij niet hebben, vindt Typhoon: jeugdige energie. “Ga helemaal los”, en kijk waar het je brengt, zegt de rapper. De inzichten die hij als tiener en twintiger had, vormen nog steeds zijn muziek: “Dus, ik bedank die jonge hond voor zijn energie, en ik neem mee wat me nu dient.”
- Singer-songwriter Lucky Fonz III dacht dat zijn muzikale voorbeelden in ‘een ander universum’ leefden. Zo zou hij nooit kunnen worden. Tot hij een keer backstage countryheld Emmylou Harris mocht ontmoeten. Ze bleek “een vriendelijk omaatje uit dezelfde ruimte, tijd, continuüm” als Lucky. “En in één keer werd het heel helder voor me. Zij heeft op een dag ook gewoon een gitaar opgepakt. En er was een dag dat zij het G-akkoord niet kon spelen. Toen heeft ze het geoefend en toen kon ze het later wel.” Elke creatieve carrière die je ziet is een resultaat van toewijding.
Dus er rest maar één conclusie: gewoon beginnen. Doorzetten. We vinden het allemaal moeilijk. En er is maar één antwoord. Kom er maar in, Adriaan van Dis: “Discipline, discipline, discipline, discipline, discipline, discipline. Je schrijft niet in het café, je schrijft niet voor de schouderklop van je vrienden, je leeft niet om erkenning te vinden, maar je leeft om erkenning te vinden bij jezelf.”
Schrijven, en elk ander creatief werk, is volgens van Dis “als een spier”. “Je moet het bijhouden. Net als iemand die piano speelt: dat moet je elke dag oefenen. En dan heb je een zekere souplesse en dan denk je ‘ja, vandaag zat het goed’.”
En die dagen, die maken alles de moeite waard.
Aan de slag!
